C VİTAMİNİ

Askorbik asit olarak bilinen C vitamini, vücutta doku onarımında, bağışıklık sisteminin çalışmasında ve bazı nörotransmitterlerin enzimatik üretiminde rol oynayan temel bir vitamindir. İnsan vücudu için hayati değere sahiptir. Vücuttaki tüm hücrelere gereklidir. Hücreler ne denli hızla çoğalıyorsa, o kadar fazla B12 vitamin gereksinimine ihtiyaç duyarlar. B12 vitanini DNA sentezi için şarttır. Bu işlevini folik asitle beraber yürütür. Yağ, karbonhidrat ve protein metabolizmalarına etkilidir. Demirin vücutta kullanılması, sinir hücrelerinde myelin kılıfının yapılması ve korunması için gereklidir. Kan hücrelerinin yapım ve değişiminde rol alır. Glutatyon ve NADPH'ın tekrar çalışması için gereklidir. Dopamin beta-hidroksilaz biyosentezinde rol alır. Böylece nörolojik fonksiyonların düzelmesinde anahtardır. Karnitinin hücre içine taşınması ve sentezi için için gereklidir. C vitamini yüksek konsantrasyonlarda bağışıklık hücrelerine kolayca geçer. Antimikrobiyal ve doğal öldürücü hücre aktivitelerine sahiptir, lenfosit çoğalmasını teşvik eder. Bu da bağışıklık sisteminin düzenlemesine katkıda bulunur. Yapılan pek çok çalışma C vitamininin, soğuk algınlığını önlemediği, şiddetini azaltmadığı, ancak enfeksiyon süresini kısalttığı göstermiştir.

C vitamin eksikliği:

C vitamini eksikliğinde, kolajen sentezinin bozulması ile Skorbüt hastalığı oluşur. Scorbütün oluşması için bir ay boyunca hiç C vitamini almamış olmak gerekir. Scorbüt nefes darlığı, kemik ağrısı, diş etlerinde kanama, morarma, kötü yara iyileşmesi ve ateş belirtileriyle kendini gösterir. C vitamini suda çözünen bir vitamindir, alınan fazla miktar C vitamini emilmez ve kandaki fazlalıklar hızla idrarla atılır. Bu nedenle oldukça düşük akut toksisite gösterir. Yüksek dozlarda bildirilen diğer semptomlar arasında bulantı, karın krampları ve diyare yer alır. Bu etkiler, bağırsaktan emilmeden geçen C vitamininin ozmotik etkisine bağlıdır. Teorik olarak, yüksek C vitamini alımı demirin aşırı emilmesine neden olabilir. C vitamininin en zengin doğal kaynakları meyve ve sebzelerdir.

C vitamini kaynakları:

Bitkilerden kuşburnu ve kırmızı biber tam bir C vitamini deposu olup, brokoli, brüksel lahanası, ıspanak, lahana, meyvelerden sırayla kivi, mürver, çilek, portakal, limon, ananas, greyfurt, ahududu diğer önemli C vitamini kaynaklarıdır.

C vitamini ihtiyacı:

Günlük dozu: 1-3 yaş arası: 15 mg, 4-8 yaş arası: 25 mg., 9-13 yaş arası: 45 mg, 14-18 yaş arası (kızlar): 65 mg, 14-18 yaş arası (erkekler): 75 mg’dır.